پست‌ها

نمایش پست‌ها از نوامبر, ۲۰۲۴

در باره پیشوند «آرته» در نام هائی مانند ارته‌شیر یا ارته‌بان يا «ارد» در اردشیر و اردوان

  ارت  𐬀𐬭𐬝 در اوستا و در زبان پهلوی به میانای  ارتمند (ارجمند) ، مهین و آشاوان (مقدس)  است و در نام هائی مانند ارته‌شیر و ارته‌بان   و ارتاباز و ارتافرن  و ارتاپات و ارتاویراف   دیده می‌شود  که در پارسی امروز «اَرد»  شده مانند اردشیر و اردوان و اردویراف.  در سانسکریت   آرثَ  आर्थ  به میانای ارتمند (ارجمند) و مهین  است .  این واژه با وازه لاتین  artem و در فرانسه کهن  و در انگلیسی  art    و   در یونانی  واژه‌های آرتیوس άρτιος به میانای تراز و اُرتوس ορθός به میانای دادور با آن خویشاوند هستند. درپهلوی شیر 𐬱𐬪𐬭 به میانای سر و سروراست و شیردرنده خشِم  𐬑𐬱𐬈𐬨 است و چون انگار می‌شد که خشم سرور جانوران  است شیر خوانده‌ می‌شد. در سانسکریت نیز  شیر  शिर به میانای سر است و پس ارته شیر یه میانای  سرورارجمند  است.