پست‌ها

نمایش پست‌ها از آوریل, ۲۰۲۴

ریشه شناختی واژه‌های «سال» و «یـَرِ»اا

تصویر
.   سال  𐬯𐬁𐬮 در پارسی باستان از واژه « سَردِه» 𐬯𐬁𐬭𐬛𐬈𐬵 شاخه زده است زیرا  نخستین روز سال  نو در روز زایش مهر بود که همان  گاه برابری بهاری شب وروز در آغاز سردی زمستان در نخستین روز ازماه دی بود. در اوستا سال «یـَرِ» ِ 𐬫𐬀𐬭𐬈  (Yare) است. و در پارسی کهن «دُژی یـَرَم» 𐬛𐬊𐬲𐬪  𐬫𐬀𐬭𐬀𐬨   به میانای «سال بد» یا «خشک‌‌‌‌سالی» (došiyaram) است. «یـَرِ»  در زبان یونانی «اُرا» ὥρα  شده است که به میانای سال، موسم و بخشی ازسال یا بخشی از روز مانند ساعت بود . این واژه در زبان لاتین به دو واژه‌ی «اُرا» hōra به میانای ساعت و «آُرنوس»  hornus به میانای این سال شد.  که در میانای ساعت به زبان فرانسه کهن به ریخت «اُق»  houre  اندر شد و در انگلیسی میانه « آور»  houre  و در انگلیسی امروز  hour شد؛ و«آُرنوس»  hornus به  میانای سال  در زبان دیسه آلمانی   jēr * و درآلمان کهن بلندی ها  jar  و در انگلیسی کهن gear  و در انگلیسی امروز year شده است.  باید در دید داشت که  در نخست   مردمان پیشا تاریخ رویدادهای گیتیائی مانند رده‌های ریختی ماه، دگرگونی‌های موسمی و روندهای خورشید و ستارگان را برای دریافت